Thingvellir – parking, dojazd, zwiedzanie parku, ciekawostki

Park Narodowy Thingvellir

Zapraszamy na trzęsienie ziemi

W każdym tygodniu na Islandii sejsmografy wykrywają średnio 500 (!!!) trzęsień ziemi. Tak, to nie jest pomyłka. Ziemia na Islandii trzęsie się codziennie i to jednocześnie w wielu miejscach. Od czasu do czasu liczba trzęsień okresowo rośnie 🙂
Z ciekawości w chwili pisania tego tekstu wszedłem na dostępną on-line mapę monitorująca trzęsienia ziemi na całym świecie i sprawdziłem, czy w czasie ostatnich 24 godzin coś na Islandii trzęsło się. I co? Proszę! Oto mapa:

Mapa trzęsień ziemi na Islandii w czasie ostatnich 24 godzin.
źródło: volcanoesandearthquakes.com

Czerwone kropki i kółka prezentują lokalizację i intensywność trzęsień ziemi. Widać wyraźnie, że czasie ostatniej doby miało miejsce mniej więcej kilkanaście trzęsień, a większość z nich w pobliżu Reykjaviku. Na liście trzęsień, która (po wejściu na powyższą stronę) znajduje się na lewo od mapy widać, że siła wszystkich mieściła się w przedziale między 1 – 2 magnitudo.
Dla uspokojenia dodam, że trzęsienia ziemi do 4,8 magnitudo uznaje się za nieszkodliwe, a te poniżej 2,0 magnitudo są rzadko odczuwalne przez człowieka.

Wybierając się na Islandię możesz być pewien, że trafisz na kilka trzęsień ziemi, których w większości najprawdopodobniej nie odczujesz (no chyba, że bardzo skupisz się na ich poszukiwaniu). Prawdopodobne jest również, że trafisz na odczuwalny, ale bezpieczny wstrząs. Taki wstrząs miał miejsce dwanaście dni temu licząc od chwili, w której piszę te słowa (dokładnie 2 września 2021, w odległości 7.3 km na północ od miejscowości Hábunga, w południowej części Islandii). Miał siłę 2,9 magnitudo. Raport z trzęsienia ziemi możesz zobaczyć tutaj – [klik]

Pozostaje zadać sobie pytanie: czy to jest normalne?
U nas na kontynencie nie jest, ale na Islandii tak. Dlaczego?

Na styku kontynentów

Powodem tak wysokiej aktywności sejsmicznej na terenie Islandii jest jej położenie. Islandia leży bowiem na styku dwóch kontynentalnych płyt tektonicznych: płyty północnoamerykańskiej oraz euroazjatyckiej. Granica między płytami kontynentów dzieli Islandię praktycznie na pół.
Dobrze widać to na rysunku:

Islandia podzielona na pół granicą dwóch płyt tektonicznych
źródło grafiki: wikipedia

Widać wyraźnie że lewa część leży na płycie północnoamerykańskiej, a prawa część na płycie euroazjatyckiej. Przez Islandię przechodzi więc gigantyczne pęknięcie, między dwoma monstrualnymi fragmentami skorupy ziemskiej. Pęknięcie to ciągnie się przez całą kulę ziemską, niemal od bieguna północnego po biegun południowy. Nosi nazwę: Grzbiet Śródatlantycki.

Grzbiet Śródatlantycki – cała Ziemia pęknięta na pół, a gdzieś u góry maleńka jak główka od szpilki Islandia
źródło grafiki: wikipedia

Patrząc na powyższy obrazek, łatwo zauważyć, że praktycznie w całości, to absolutnie spektakularne pęknięcie skorupy ziemskiej znajduje się pod powierzchnią oceanu. Tylko na Islandii wychodzi nad powierzchnię wody, dając nam jedyną szansę na podziwianie go, bez konieczności penetracji głębin.
Ale to jeszcze nie wszystko. Te dwie niewyobrażalnie wielkie płyty tektoniczne nieustannie oddalają się od siebie! Tak! Dobrze myślisz! Odległość między nimi ciągle się powiększa. Dzieje się to z prędkością około 2,5 cm rocznie. Oczywiście nie powstaje w tym miejscu żadna dziura, przez którą można zajrzeć do wnętrza ziemi. Puste miejsce natychmiast wypełnia płynny materiał z rozgrzanego wnętrza ziemi, który im bliżej powierzchni, tym staje się chłodniejszy, aż wreszcie ulega zestaleniu, tworząc skałę. Islandia poszerza się więc wzdłuż szczeliny dokładnie o 2,5 cm na rok.

Tutaj przybywa Islandii 2,5 cm rocznie

Oczywiście często powstają też głębokie i wąskie szczeliny, które prezentują się bardzo efektownie. Zwłaszcza, jeśli uzmysłowisz sobie, że obie strony szczeliny należą do różnych kontynentów. Część z tych szczelin wypełnia woda. Ogromną popularnością na Islandii cieszy się atrakcja nurkowania w zalanych wodą szczelinach, między dwoma kontynentami (konkretnie w Szczelinie Silfra). Specyficzne warunki sprawiają, że woda w nich zachowuje wyjątkową przejrzystość, pozwalając na podwodne obserwacje o zasięgu przekraczającym 100m.

Krótki filmik z nurkowania w Szczelinie Silfra możesz zobaczyć poniżej:

Nurkowanie w szczelinie jest możliwe wyłącznie pod nadzorem osób uprawnionych (niezależnie od tego czy posiadasz jakieś uprawnienia nurkowe czy nie).
Rezerwacji terminu nurkowania możesz dokonać przez internet – [klik]. Pod tym linkiem znajdziesz oferty kilku firm. Mają różny czas trwania i zakres usług. Każdy znajdzie coś dla siebie. Poniżej masz też kilka aktualnych propozycji.

.

Czas na trzęsienie ziemi

Wiedząc, że sąsiadujące ze sobą płyty kontynentalne ciągle się rozsuwają, łatwo wyobrazić sobie skąd się biorą nieustanne trzęsienia ziemi o małej intensywności. Przyczyną jest ruch, wzajemna bliskość płyt oraz ich oddziaływanie na siebie nawzajem.
Dla ciekawości nałożyłem na siebie dwa znane nam już obrazki: obrazek z czerwonymi kropkami, wskazującymi trzęsienia ziemi z ostatnich 24 godzin, oraz ten prezentujący przebieg pęknięcia dzielącego Islandię na pół. Co wyszło? Zobacz! Obszary ładnie się pokrywają, prawda?

Mapa trzęsień ziemi na Islandii nałożona na fragment Grzbietu Śródatlantyckiego przebiegającego przez Islandię

Ryft

Cały przeczytany właśnie przez ciebie wywód był po to, żeby lepiej zrozumieć czym naprawdę jest Park Narodowy Thingvellir. To krótki fragment Grzbietu Śródatlantyckiego, gigantycznego pęknięcia Ziemi, niemal w całości ukrytego pod wodami oceanu, które na maleńkim fragmencie, właśnie tutaj, wystaje nad powierzchnię wody. Spacerując parkiem będziesz iść środkiem tego pęknięcia. Ścieżka biegnie bowiem ryftem oceanicznym, ale po powierzchni lądu.
Rzuć okiem na obrazek poniżej. Wiać na nim przekrój Grzbietu Śródatlantyckiego. Lewa strona to jedna płyta tektoniczna, a prawa to druga. Środkiem między nimi biegnie dolina. Ta dolina to ryft. Ścieżka spacerowa w Parku Narodowym Thingvellir wiedzie właśnie tym ryftem.

przekrój Grzbietu Śródatlantyckiego
źródło: arkusz egzaminacyjny z Geografii
Spacer rytem środkowoatlantyckim

Wodospad i szczelina

Spacerując Thingvellir warto podejść do wodospadu na rzece Oxara, czyli Oxarafoss (foss = wodospad). Przy Ścieżce znajdują się tabliczki informacyjne, które bez problemu doprowadzą cię do niego. Wodospad nie jest wielki ale bardzo malowniczy. Wody wodospadu wpadają, a potem płyną wzdłuż jednej z największych szczelin tektonicznych: Almannagja … chociaż “szczelina” to może niezbyt dobrze dobrane słowo, bo w niektórych miejscach ma kilkadziesiąt metrów szerokości. Będziesz nią spacerować.

Oxarafoss i szczelina Almannagja
Szczelina Almannagja

Tysiącletni parlament

Thingvellir jest niezwykłe nie tylko pod względem przyrodniczym. To chyba najważniejsze miejsce w historii Islandii. Mówi o tym sama nazwa miejsca: thing = parlament, vellir = równina.
W tym miejscu od roku 930 gromadził się islandzki parlament czyli Althing.
Obserwować obrady mógł każdy obywatel, ale prawo do głosu mieli tylko przywódcy klanów.
Althing zwoływano z charakterystycznej skały, zwanej Logberg (w tłumaczeniu Skała Prawa). Z tej samej skały wygłaszano przemówienia i ogłaszano treść zasądzanych wyroków. Skała jest dzisiaj dostępna dla turystów i prowadzi na nią charakterystyczna kładka. Znajdziesz ją na pewno.

Czy tak wyglądał Althing? Fragment grafiki z parku Thingvellir

Althing zwoływany był raz do roku. Zwykle działo się to w połowie czerwca, a obrady najczęściej trwały przez około dwa tygodnie. W tym miejscu funkcjonował przez ponad 750 lat (aż do 1799 roku), a potem przeniesiony został do Reykjaviku.
Islandzki Althing jest najstarszym na świecie, funkcjonującym do dzisiaj zgromadzeniem parlamentarnym.
W Thingvellir w roku 1000 ogłoszono porzucenie przez naród islandzki pogańskiego Asatru (staronorweskiego systemu wierzeń) na rzecz religii chrześcijańskiej, a prawie tysiąc lat później (17 czerwca 1944) ogłoszono pełną niepodległość Republiki Islandii.
Park Narodowy Thingvellir znajduje się na Liście światowego dziedzictwa UNESCO.

Thingvellir

Piękne oczko?

W trakcie spaceru doliną Thingvellir natrafisz na oczko wodne o nazwie Drekkingarhylur, nad którym przebiega mostek. Wody, które najpierw spadają z wodospadu Oxarafoss, a potem przepływają przez szczelinę Almannagja, trafiają do tego właśnie oczka. Drekkingarhylur (a w dosłownym tłumaczeniu Jezioro Topienia) jest piękne i budzi zachwyt u osób nieświadomych jego mrocznej historii. Było ono bowiem miejscem egzekucji kobiet skazanych na karę śmierci za dzieciobójstwo, cudzołóstwo, kazirodztwo i czary.
Kara śmierci (w tym przypadku przez utopienie) pojawiła się w islandzkim prawie w roku 1564 po przegłosowaniu i wprowadzeniu tzw. Wielkiego Werdyktu.
Pierwsza egzekucja miała miejsce w 1590 roku. Ofiarą egzekucji była 18-letnia kobieta, która zaszła w nieślubną ciążę ze swoim kuzynem. Oficjalny wyrok nie skazał jej jednak na śmierć za żadne z wymienionych powyżej przewinień. Została skazana za krzywoprzysięstwo, ponieważ przysięgała, że nie jest w ciąży.
Wyroki wykonywano wrzucając do oczka związaną i nakrytą workiem kobietę, a następnie utrzymując ją pod woda długimi, drewnianymi tyczkami.
Do roku 1749 stracono tu 18 kobiet.
Brrrr … dreszcz przeszedł mi po plecach nawet teraz.

Drekkingarhylur czyli Jezioro Topienia

Nie tylko kobiety

Ta terenie Thingvellir wykonywano wyroki śmierci nie tylko na kobietach. W źródłach historycznych znaleźć można informacje o 54 straconych tu mężczyznach (30 przez ścięcie, 15 przez powieszenie i 9 przez spalenie na stosie). Za najbardziej haniebne przestępstwo uważano wtedy kradzież.

Parkingi i zwiedzanie

Zwiedzanie parku nie jest skomplikowane. Jest tutaj kilka ścieżek ale nie ma możliwości, żeby się zgubić. Dla ułatwienia przygotowałem oczywiście odpowiednią mapę ilustrującą położenie najważniejszych punktów oraz proponowaną ścieżkę zwiedzania. Spacer z parkingu do najdalszego punktu parku i z powrotem zajmie ci mniej więcej godzinę (może trochę więcej).

Mapa zwiedzania Parku Thingvellir
źródło podkładu mapy: openstreetmap.org

Numery na mapie:
1. Wodospad Oxarafoss
2. Szczelina Almannagja
3. Oczko Drekkingarhylur
4. Skała Logberg
5. Punkt widokowy na szczycie Grzbietu Śródatlantyckiego

Na terenie parku jest pięć parkingów. Wszystkie parkingi są płatne (500 ISK). Proponuję skorzystać z parkingu P2 lub P1, ponieważ bezpośrednio przy nich są toalety.
Toalety teoretycznie są płatne (200 ISK), ale podczas naszej wizyty były ogólnodostępne i bezpłatne.
Przy parkingu P1 dodatkowo znajduje się drobna gastronomia i sklep z pamiątkami.

Parking P1, współrzędne GPS:
64°15’18.9″N 21°07’58.2″W
64.255241, -21.132835 – kliknij i wyznacz trasę

Parking P2, współrzędne GPS:
64°15’48.4″N 21°07’00.1″W
64.263434, -21.116699 – kliknij i wyznacz trasę

Parking P3, współrzędne GPS:
64°15’19.4″N 21°08’13.8″W
64.255391, -21.137179 – kliknij i wyznacz trasę

Parking P4, współrzędne GPS:
64°15’53.7″N 21°06’52.1″W
64.264918, -21.114464 – kliknij i wyznacz trasę

Parking P5, współrzędne GPS:
64°15’20.8″N 21°07’26.0″W
64.255763, -21.123889 – kliknij i wyznacz trasę

Tablice informacyjne w Parku Thingvellir

Noclegi i hotele

Jeżeli podróżujesz mini kamperem cenna może być informacja, że w pobliżu Thingvellir znajdują się dwa kempingi

kemping: Leirar

Całoroczny, duży kemping (zajmuje obszar po obu stronach drogi dojazdowej). Odległość od Thingvellir – 3,5 km

Leirar, współrzędne GPS:
64°16’47.0″N 21°05’13.2″W
64.279708, -21.087003 – kliknij i wyznacz trasę

kemping: Vatnskot

Czynny od 1 czerwca do 1 września, zlokalizowany na opuszczonej farmie. Odległość od Thingvellir – 9,5 km

Vatnskot, współrzędne GPS:
64°14’41.9″N 21°05’25.5″W
64.244965, -21.090425 – kliknij i wyznacz trasę

Jeżeli szukasz hoteli, to sprawdź pod tym linkiem – [klik]. Po kliknięciu na link proponuję od razu kliknąć dostępną na górze opcję “Cena: (od najniższej)”, bo domyślna kolejność prezentuje w pierwszej kolejności raczej drogie oferty. Najbliżej położone hotele są w odległości około kilkunastu kilometrów od parku.
Poniżej zamieszczam kilka propozycji, które być może przypadną ci do gustu.

Héradsskólinn Historic Guesthouse – [klik]

Farmhotel Efstidalur – [klik]

Galleri Laugarvatn – [klik]

Plan zwiedzania Islandii

Wpis, który właśnie czytasz jest elementem przygotowanego przeze mnie planu zwiedzania Islandii. Najprawdopodobniej wszystko czego potrzebujesz by przygotować się do wyjazdu na Islandię znajdziesz właśnie w tym wpisie. Pogoda, noclegi, wypożyczalnie samochodów, atrakcje turystyczne i mapa wycieczki dookoła Islandii ... wszystko w jednym miejscu: Islandia – mapa i plan zwiedzania, atrakcje turystyczne, wycieczki, najpiękniejsze miejsca - [klik]. Przeczytaj koniecznie!
4.8/5 - (94 votes)

Ważne dla mnie!

Wystaw artykułowi dobrą ocenę (5 gwiazdek mile widziane 😀 )!
To nic nie kosztuje, a dla mnie jest bardzo ważne! Blog żyje z odwiedzin i dzięki temu ma szansę się rozwijać. ZRÓB TO proszę i ... z góry dziękuję!

Jeżeli lubisz moje przewodniki z pewnością przyda ci się stworzony przez mnie katalog przewodników - [klik]. Znajdziesz w nim gotowe pomysły na kolejne wyjazdy, opisy innych kierunków turystycznych oraz alfabetyczny spis przewodników podzielony na państwa, miasta, wyspy i regiony geograficzne.

Zamieszczam również link do profilu na Facebook-u - [klik]. Wejdź i naciśnij "Obserwuj", wtedy nie przegapisz nowych, inspirujących wpisów.

No chyba, że wolisz Instagram. Nie jestem demonem mediów społecznościowych, ale zawsze możesz liczyć na coś miłego dla oka na moim instagramowym profilu - [klik]. Profil został dopiero co założony, więc na razie cierpi z głodu, ze względu na brak obserwujących. Chętnie przyjmie każdego obserwatora, który nakarmi go swoim polubieniem.

Tworzone przeze mnie treści udostępniam bezpłatnie z zachowaniem praw autorskich, a blog utrzymuje się z reklam i współpracy afiliacyjnej. W treści artykułów będą więc wyświetlane automatyczne reklamy, a niektóre linki są linkami afiliacyjnymi. Nie ma to żadnego wpływu na końcową cenę usługi lub produktu, ale za wyświetlenie reklam lub skorzystanie z niektórych linków mogę otrzymać prowizję. Polecam jedynie usługi i produkty, które uważam za dobre i pomocne. Od początku istnienia bloga nie opublikowałem żadnego artykułu sponsorowanego.

Niektórzy z czytelników, którym zawarte tu informacje bardzo pomogły, pytają mnie czasem jak można wesprzeć blog? Nie prowadzę zbiórek ani programów wsparcia (typu: patronite, zrzutka czy "kup kawę"). Najlepszym sposobem jest korzystanie z linków. Ciebie to nic nie kosztuje, a wsparcie dla bloga generuje się samo.

Pozdrawiam




Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *